Inicjatorem pierwszego eksperymentalnego weekendu dla małżeństw, jaki odbył się w dniach 7-9 maja 1977 r. w Laskach koło Warszawy, był Stanisław Boguszewski (†1980), który przywiózł z Kanady jeden z programów ruchu Marriage Encounter, pomógł w zorganizowaniu pierwszych eksperymentalnych spotkań, a następnie wycofał się z tej pracy. Pierwszy weekend został przygotowany przez grupę małżeństw z Katowic i Warszawy.
Drugie spotkanie, o podobnym programie, odbyło się w Pewli koło Żywca w dniach 6-8 stycznia 1978 r. i zapoczątkowało powstanie warszawskiego ośrodka przyszłego Ruchu. W spotkaniu tym uczestniczyli Irena i Jerzy Grzybowscy. Wszyscy uczestnicy tych eksperymentalnych spotkań stwierdzili, że jest to bardzo potrzebny program, jednakże musi zostać znacznie zmodyfikowany. Irena i Jerzy Grzybowscy inspirowali tę ewolucję, a także tworzenie nowych programów apostolskich, formacji duchowej całego środowiska i zakładanie kolejnych ośrodków w Polsce oraz w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, a w późniejszych latach także Europy Zachodniej i USA.
Większość ośrodków powstała w wyniku oddolnej inicjatywy małżeństw, które uczestniczyły w Spotkaniach Małżeńskich i postanowiły przenieść weekendy rekolekcyjne do miejsca swojego zamieszkania.
W Polsce od 1983 r. kolejno powstawały ośrodki we Wrocławiu, Toruniu, Opolu, Krakowie, Szczecinie, Łodzi i w innych miastach. Prowadzący rekolekcje wytrwałą pracą, z ogromnym nieraz samozaparciem, niejednokrotnie ucząc się na błędach, organizowali kolejne weekendy, szukali nowych animatorów, zapraszali uczestników.
Dnia 3 sierpnia 1989 r. grupa animatorów uczestniczyła w pielgrzymce do Rzymu i wręczyła Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II album przedstawiający dotychczasową pracę Spotkań Małżeńskich.
Ważnym wydarzeniem w historii Spotkań Małżeńskich był udział w XVII Międzynarodowym Kongresie Rodziny, jaki odbył się w Warszawie w dniach 14-17 kwietnia 1994 r. (Jerzy Grzybowski był członkiem Rady Programowej tego Kongresu) oraz w kolejnych Kongresach Ruchów Katolickich w Polsce (I – 1994, II – 2000 i III o charakterze synodalnym – 2005-2007 r. oraz IV – w 2014 r.). W 1996 r. opracowaliśmy pierwszy Statut Spotkań Małżeńskich, który został zaakceptowany przez ówczesnego Delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. Ruchów Religijnych, ks. bpa Edwarda Samsela.
W 2000 r. w czasie zorganizowanego przez Stolicę Apostolską „Jubileuszu Małżeństw”, Irena i Jerzy Grzybowscy, w imieniu wszystkich ośrodków Spotkań Małżeńskich ze wszystkich krajów, na Placu Św. Piotra, ofiarowali Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II obraz namalowany przez animatora Ruchu, Wacława Sobieraja, zatytułowany Małżeństwo w dialogu ze sobą i z Bogiem. Następnego dnia uczestniczyli w Mszy Św. w prywatnej kaplicy Ojca Świętego i byli przyjęci na prywatnej audiencji. W roku 2002 Ojciec Święty przyjął ich ponownie.
Niemal od samego początku prowadziliśmy spotkania porekolekcyjne, których forma i treść stopniowo kształtowała się w miarę zdobywania doświadczeń. Rozpoczęliśmy też wprowadzanie innych form pracy, przede wszystkim Wieczory dla Zakochanych (od 1984 r. z szczególnym udziałem Ośrodka Wrocławskiego), a około 10 lat później Rekolekcje dla Narzeczonych.
W dniach 22-24 marca 1995 r., przeprowadziliśmy w Laskach k. Warszawy pierwsze rekolekcje dla związków cywilnych po rozwodzie. Od tego czasu tego typu rekolekcje organizowane są na ogół dwa razy w roku. Regularnie prowadzone są, jak dotąd, tylko w Ośrodku Warszawskim, gdzie odbywają się także spotkania porekolekcyjne tej grupy uczestników.
Według wskazań Jerzego Grzybowskiego oraz na jego zamówienie, wykonana została w 2005 r. przez Ventzislava Piriankova Ikona Spotkań Małżeńskich, która szybko zyskała dużą popularność w całym Stowarzyszeniu, zarówno w Polsce, jak i w ośrodkach Spotkań Małżeńskich poza Polską. W tym samym roku Ikona ta została poświęcona przez abpa Stanisława Gądeckiego, Metropolitę Poznańskiego, podczas Międzynarodowego Zjazdu Animatorów w Poznaniu.
Bardzo ważny jest rozwój pracy porekolekcyjnej. Rośnie liczba małych grup porekolekcyjnych oraz rekolekcji pogłębiających prowadzonych według programów zatwierdzonych przez Zarząd Dzieła.
W ostatnich latach opisane zostały podstawy duchowości dialogu, określające tożsamość naszego Ruchu.
Ważnym wydarzeniem w historii Spotkań Małżeńskich była pielgrzymka przedstawicieli Zarządów Krajowych do Rzymu w 2011 r. Uczestnicy pielgrzymki zostali przyjęci przez Przewodniczącego Papieskiej Rady do Spraw Świeckich kard. Stanisława Ryłko oraz Przewodniczącego Papieskiej Rady do Spraw Rodziny kard. Ennio Antonelli. Członkowie delegacji Spotkań Małżeńskich, Vira i Zinovij Kuzymkivy z Ukrainy wręczyli Ojcu Świętemu Benedyktowi XVI Ikonę Spotkań Małżeńskich.
W roku 2008 i 2014 Irena i Jerzy Grzybowscy uczestniczyli w Światowych Kongresach Ruchów Katolickich organizowanych przez Papieską Radę do Spraw Świeckich, a w 2015 w międzynarodowym kongresie przedstawicieli Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich: „Powołanie i misja rodziny w Kościele i świecie współczesnym”, która miała charakter konsultacyjny w ramach prac pomiędzy dwoma sesjami Synodu o Rodzinie.
Od 1983 r. odbywają się krajowe lub międzynarodowe Zjazdy Animatorów lub liderów. Organizatorami tych wydarzeń są różne ośrodki diecezjalne. W tych wydarzeniach zawsze uczestniczy biskup diecezji.
Spotkania Małżeńskie są, jak dotąd, jedynym międzynarodowym Ruchem założonym w Polsce i uznanym przez Stolicę Apostolską, jako stowarzyszenie katolickie.
Istnieje archiwum, na które składa się dokumentacja pracy Spotkań Małżeńskich: najważniejsze dokumenty, archiwum spotkań i zjazdów animatorów, biuletyny, bibliografia itp. Opracowana została Księga Świadectw za lata 1978-2018. Została ona wydana w języku polskim i angielskim.
Zgodnie z decyzją Stolicy Apostolskiej Warszawa jest siedzibą władz Stowarzyszenia niezależnie od tego z jakiego kraju pochodzą Liderzy Dzieła i inni członkowie Zarządu międzynarodowego..
Do końca 2018 r. przeprowadzonych zostało w Polsce około 2500 podstawowych weekendów, w których uczestniczyło blisko 30 tysięcy małżeństw. W Wieczorach dla Zakochanych i Rekolekcjach dla Narzeczonych uczestniczyło około 15 tysięcy par. Aktualnie (luty 2019 r.) funkcjonuje 27 Ośrodków Diecezjalnych. Systematycznie prowadzona jest praca porekolekcyjna, warsztaty szkoleniowe dla Animatorów, Krajowe Zjazdy liderów i Animatorów. Zostały opracowane nowe programy rekolekcji pogłębiających, warsztatów i rekolekcji dla animatorów. Organizowane są turnusy wakacyjne. Spotkania Małżeńskie są członkami Ogólnopolskiej Rady Ruchów Katolickich.